İşletme ve marka arasındaki farkın ne olduğu ile ilgili bilgilendirmeyi bu blog yazısında elimizden geldiğince vermeye çalışacağız. Bunu yapmaktaki temel amacımız ise bir işletmeyi markalaştırmak için gerekli eksiklikleri tespit ederek daha faydalı bir çözüm sunmak olacaktır.
Diğer blog sayfalarındakinin tam aksine işletme sahiplerini marka yolculuğuna neden çıkmadıkları konusunda öz eleştiriye varmalarını sağlamayı hedefliyoruz. Çünkü her marka aslında bir işletmedir ama her işletme maalesef markalaşmaya gidememektedir.
Gelişen iletişim çağında bilgi ve işlem çok hızlı ilerlemektedir. Mutlaka başarıya ulaşmış birilerini görüyorsunuz fakat başarıya giden yolun detaylarını bir türlü bulamıyorsunuz. Bu normal, çünkü yönlendirmeler çok da iyi değil. “Gelin, yapalım!”, “Hemen gelin, kazanın!”, “Şimdi gelmezseniz reklamınız olmaz!” gibi sloganlarla sizi çağırarak reklam hizmetinizi üstlenen birçok ajans kuruluşu veya kişi! mutlaka olmuştur. Kişi kelimesinin ünlem işareti hata değildir.
Peki, neden çözüm sunamadıklarını hiç düşündünüz mü? Çünkü markalaşma basit bir kavramın ötesinde; fikir atölyesinden geçirilebilen ve ciddi yönetime ihtiyaç duyan –deyim yerindeyse- bilim dalıdır.
İŞLETMEYİ MARKADAN AYIRAN ÖZELLİKLER NELERDİR?
İşletmeyi markadan ayıran özellikleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
- İşletmeler “işlemlere” yoğunlaşır.
- İşletmeler “lojistiğe” dikkat eder.
- İşletmeler “kâr” odaklıdır.
Bunun neresi yanlış değil mi? Zaten işletmeler işlemler sayesinde yönetilir, lojistikle dağıtım gerçekleştirir ve tamamen kâr elde etmek için kurulmuşlardır. Bakın, yukarıda altı çizili bir ifade var; “Her marka aslında bir işletmedir.” Bunu markalar da yapıyor ama temel odak noktaları bu değildir. İlerleyen bölümlerde markaları işletmelerden ayıran özelliklere de bakacağız. Öncelik bu işletme mantığına iyice odaklanmamız gerekiyor.
İşletmeler:
- Bir çözüm sunmak ister.
- Marka olmadan var olmayı amaçlar.
- İnsanlara yapılan şeyi verir.
İşte, en can alıcı noktamız da burasıdır. Elbette çözüm sunulacaktır fakat markalaşma yolunda marka olabilmek için insanların sizi tercih etmelerinin bir sürekliliği gerekir. Bunu yapabilen işletmeler daimi müşterilere sahip olurlar. Çözüm sunduğunuz insanlar çözüme kavuştuktan sonra size bir daha gelmez. En azından sürekli olarak tercihlerinde olmazsınız.
Marka olmadan varlığını sürdürme durumu da aslında altında yatan bazı nedenleri olan bir kaçıştır. Zaten bu yazıyla herkesi markalaştıramayız. Aradığımız özelliklere sahip olan işletme girişimcilik ruhunu ön plana çıkararak işletme ve marka arasındaki farkın bilincine sahip olacaktır. Daha sonra işletmesini markalaştırmak için adımlar atacaktır.
İnsanlara yaptığınız bir şeyi verirseniz eğer, hatta bu seri üretim bile olabilir, insanlar bir zamandan sonra sizi sıradan bir şeyin sahibi olarak tanımlayacaktır. Sıradanlık; tam da markanın aksi olan ve rekabette devirebileceği bir yapıdır.
Peki, bir işletme neden markalaşma yoluna gidemez?
İŞLETMELERİN TEMBEL MİSYON YAPISI
İşletmeler tembel misyon yapısına sahiptir diye bir söz kullansak buna tüm işletmeler karşı çıkacaktır. Ama pazarlama faaliyetleri yürütülürken en çok gözlemlenen durum maalesef ki budur. İşletmeler tembel bir misyon yapısı içerisindedir.
Çoğu işletme hâli hazırdaki sürecine ek olarak iş gücü istemez. Akıllarında canlanan tek şey fazla eleman, fazla üretim, fazla müşteri ile iletişim, fazla malzeme gibi birden fazla fazlalık olacaktır. İşletmeler markalaşmaya giderse eğer yukarıdaki maddeler şu şekilde gerçekleşecektir:
- Daha fazla işlem.
- Daha fazla lojistik.
- Daha fazla gider.
- Daha fazla çözüm sunma faaliyeti.
- Daha fazla var olma mücadelesi.
- Daha fazla yapılan şey; ürün veya hizmet.
Yorucu gelir, çünkü adlandırılan şeyler yorucu eylemler gerektirir. İşletmelerin tembel misyon yapısı da bu durumu pekiştirir. Aslında iş gücü ve gider artarken bir yandan da gelir ve kapasite de artmaktadır. Ama odak nokta işlem, lojistik, kâr gibi kavramlar olduğu için zarar, yetişememe gibi zıt kavramlar da işin içine girer.
İMKÂNLARI KISITLI İŞLETMELER
İmkânları kısıtlı işletmeleri yukarıdaki başlıkta geçen ifadelerden ayrı konumlandırmak isterdim ama bahaneler başarıya giden yolda asla yardımcınız olamazlar. Küçük bir yerde, onca olumsuzluklara rağmen, başarısız dönemler geçiren işletmeler günümüzde marka olmayı başarmıştır.
İmkân kısıtlılığı markalaşma yolunda elbette olumsuz bir faktördür ancak markalaşmanın ilk aşamasını atlatabilen işletmeler bu durumun üstesinden rahatlıkla gelmektedirler. İşletmelerin markalardan farklı olduğu bir konu da aslında budur; imkân kısıtlılığını bahane etmeleri.
Peki, markaları normal bir işletmeden ayıran özellikler nelerdir?
MARKALARI İŞLETMELERDEN AYIRAN ÖZELLİKLER
Markaları işletmelerden ayıran özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
- Markalar “bağlantılara” yoğunlaşır.
- Markalar “sadakat” kurarlar.
- Markalar “tanınma” hedeflerler.
İşletmelerde bu ifadeleri kullanmadık. Markalar da bir işletmedir ancak onların ilişkileri müşterileriyle farklı bir boyutta ilerler.
- Markalar müşterileriyle duygusal bir bağ kurarlar.
- Markalar işletmelerini unutulmaz kılmak için faaliyet gösterirler.
- Markalar, insanların yapılan şeyi nasıl algıladığı ile ilgilenir.
Bir markayı işletmeden ayıran en temel faktörler neredeyse bunlardır. Her marka kendi içerisinde özgün bir misyon ve vizyon üstlenir ancak bunları normal işletmelerden farklı olarak sürdürürler.
Markalar müşterileriyle kuracağı bağlantıyı her yerden duyururlar. Bu durumda kitle iletişim araçları devreye girer. Kitle iletişim araçları ise reklamlar sayesinde tanıtım yaparlar.
MARKALARIN REKLAMA VERDİĞİ DEĞER
Markalar reklama değer verir, çünkü reklam sürekli olarak bir yerlerde sizi duyuran, gösteren, tanımlayan şeylerdir. Ancak reklam bir yerlerde var olmak değildir. Fikir burada önemlidir. Markaların içerisinde bulunduğu sektöre, hedef kitlesine ve hedef kitlesinin bazı konjonktürel yapısına bağlı olarak çalışma yürütmesi gerekmektedir.
Markaların reklama verdiği önemin tamamlayıcısı olarak da iyi bir reklamın markaya önem vermesi gerekir. Bağlantı burada kurulur, burada tanıtım yapılır, duygusal bir bağın içeriği burada yer alır. Reklamda inanılmaz bir körelme mevcuttur. Bu nedenle de çoğu işletme aslında markalaşma yolunda bu nedenle faaliyet gösteremez.
Evet, marka olmak zorlu bir yolculuktan geçer. Biraz maliyet de gerekebilir bu konuda. Ama yaratıcı bir fikir, müşteriyle kurulacak bağ, iyi bir yönetim bunun üstesinden gelebilir.
MARKA BİLİNİRLİĞİNİN FAYDALARI
Marka bilinirliğinin faydalarını hepimiz aşağı yukarı biliriz. Tanınmış işletmeler zaten tanınır olduğu için bu kadar öneme sahiptir. Peki, bu faydalar nedir?
- İlk tercih edilen olmak.
- Daha sağlam büyüme avantajı.
- Öngörülebilir sonuçlar.
- Kurumsal yapının güçlülüğü.
- Rekabette avantaj elde etmek.
Bu maddeleri çoğaltabiliriz. İlk tercih edilmek, akılda kalıcı olduğu içindir. Bir marka akılda kalıcı bir detaya sahipse bu durum reklamdan geçer. Aslında akılda kalıcı olmak için fikir üretmek gerekir fakat aracı olan kanal reklamdır.
Marka bilinirliğinin diğer bir faydası ise daha sağlam büyümedir. Markalar sağlam dayanaklara oturmuştur. Kurumsal kimlik yapısı ve bilinirlik avantajı sağlam dayanaklar üzerinde durmasını sağlar. Öngörülebilir sonuçlar, markaların avantajınadır. Yılsonu gelirler, satış yüzdeleri, iş gücü yapılanması gibi çoğu şey; aslında işletmelerin istediği kâr, öngörülebilir bir derecededir.
Markalar bilinirlikleri sayesinde rekabette her zaman ön plana çıkarlar. Alışveriş merkezinde en bilindik diş macununu alırsınız, güvenirsiniz, tanırsınız. Diğerlerine hiç şans vermezsiniz çünkü markayı bilirsiniz.
QPR CREATİVE İLE İŞLETMEYİ MARKALAŞTIRMAK
QPR Creative ile işletmenizi markalaştırmak ister misiniz? Çünkü QPR olarak bir markayı “0”dan “100”e çıkaracak tüm stratejik planlamalara sahibiz. Kurumsal kimlik oluşturmadan başlayarak dijital alanlardaki varlığınıza kadar tüm oluşumları sağlayabiliyoruz.
Logo, slogan, hedef kitleye uygun içerik oluşumu gibi özgün detaylarınızı oluşturuyoruz. Dijital dünyanın reklam stratejilerine de hâkimiz; e-ticaret, e-ihracat, reklam danışmanlığı, Seo, Sem, Meta gibi reklam çözümlemeleri de mevcut bizde.
QPR Creative 360 hizmet veren dijital reklam ajansıdır. Müşterilerimize çözüm sunarak faaliyet gösteriyoruz. Marka yolunda ciddi adımlar atmak isteyen işletmelere hitap ediyoruz. Alanında uzman kişilerden kurulu ekibimiz var. En azından markalaşma hakkında sohbet ederek işletmelere yol gösteriyoruz.
En azından bir kahvemizi içmiş olursunuz…
